Meteoclub.gr

Αναλυτική επεξήγηση διαγραμμάτων - Ensemble

Πως θα "διαβάσω" τους χάρτες και τα διαγράμματα?

Με την είσοδο στον χειμώνα πλέον, πολλά από τα μέλη μας αναρωτιούνται πώς "διαβάζουμε" τους χάρτες της παραμέτρου Θερμοκρασίας στα 850hPa , και πως ξεχωρίζουμε τις θερμές και τις ψυχρές εισβολές.

Με βάση τον παραπάνω χάρτη θα εξηγήσουμε με λίγα λόγια που να είναι βατά σε όλους σας για την καλύτερη ανάγνωση των χαρτών αυτών ώστε όλοι να μπούν στο κλίμα της επεξεργασίας και ανάλυσης αλλά και της αποτύπωσης των χαρτών αυτών εύκολα και γρήγορα!

Αρχικά θα πρέπει να κάνουμε μια εισαγωγή στην ερμηνεία των θερμοκρασιών στο ύψος των 1500μέτρων (850hPa).

Η αρχική θεωρία στη Μετεωρολογία εξηγεί πως το συγκεκριμένο ύψος αφορά κυρίως την κυκλοφορία των θερμών και ψυχρών αερίων πάνω από γεωγραφικές περιοχές του Πλανήτη μας. Συνήθως οι επαγγελματίες αλλά και οι ερασιτέχνες μετεωρολόγοι , χρησιμοποιούν τη συγκεκριμένη παράμετρο για την πρόβλεψη των θερμών ή ψυχρών εισβολών σε βραχυπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο διάστημα, ή ακόμα και των ήπιων θερμοκρασιών πάνω από μια γεωγραφική περιοχή. Τα παγκόσμια αλλά και τα περιοχικά μοντέλα διαθέτουν αυτή την παράμετρο με βήμα έξι ή δώδεκα και τριών ωρών αντίστοιχα.

Οι θερμές ή οι ψυχρές εισβολές συνδέονται άμεσα με τα επιφανειακά και μέσης τροπόσφαιρας βαρομετρικά συστήματα και η κίνηση τους εξαρτάται κατα κόρον από αυτά (βαρομετρικά συστήματα).

Στον παραπάνω χρωματικό χάρτη από το μετεωρολογικό μοντέλο "ΝoGaps" θα διαπιστώσετε τις χρωματικές μεταβολές ανα γεωγραφικό κομμάτι της Ευρώπης και του Ατλαντικού Ωκεανού.

Αρχικά θα ξεκινήσουμε με την μαύρη διαχωριστική γραμμή , η οποία στο συγκεκριμένο χάρτη διαχωρίζει τις θετικές και αρνητικές θερμοκρασίες (πάνω και κάτω από τους 0c βαθμούς κελσίου). Στις χώρες όπως για παράδειγμα η Ισπανία και ένα μέρος της κεντροδυτικής Γαλλίας , υπάρχουν θερμοκρασίες άνω των 0c (περίπου 3-4c) , ενώ βορειότερα στη Μεγάλη βρετανία , αλλά και ένα μεγάλο κομμάτι της κεντροανατολικής Ευρώπης (συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας) , βρίσκονται κάτω από το όριο των 0c βαθμών κελσίου.

Ομως πρακτικά τι σημαίνει αυτό:

Στη γενική θεωρία , όταν σε μια περιοχή επικρατούν θερμοκρασίες περίπου στο μηδενικό βαθμό κελσίου στα 1500 μέτρα (κατά μέσο όρο), η θερμοκρασία στην επιφάνεια της θάλασσας (με απουσία νεφών) κατα τη διάρκεια της ημέρας αγγίζει τους 11 με 12 βαθμούς κελσίου (κατά προσέγγιση περιοχής) , ενώ τις νυχτερινές ώρες και λόγω της θερμοκρασιακής αναστροφής* , η θερμοκρασία μπορεί να πέσει έως και τους 3 με 4 βαθμούς κελσίου (στην ίδια περιοχή).

*Θερμοκρασιακή αναστροφή τις νυχτερινές ώρες = Τους χειμερινούς μήνες συνήθως , κατα τη διάρκεια μιας ξάστερης νύχτας, η Γη εκλύει την θερμότητα που έχει δεχτεί κατα τη διάρκεια της ημέρας, προς το διάστημα , με αποτέλεσμα η επιφάνεια να ψύχεται απότομα και η θερμοκρασία να πέσει από 5 έως και 15 βαθμούς κελσίου (ανάλογα την περιοχή και το υψόμετρο).

Ας υποθέσουμε οτι βρισκόμαστε σε μια περιοχή , σε ένα βουνό σε υψόμετρο 1500 μέτρων , και εξετάζουμε τον παραπάνω χάρτη ώστε να επαληθεύσουμε οτι στο συγκεκριμένο σημείο θα συναντήσουμε τις θερμοκρασίες που αποτυπώνονται στον χάρτη. Η τιμή της θερμοκρασίας που θεωρητικά θα συναντήσουμε , βλέποντας οτι στη συγκεκριμένη περιοχή που βρισκόμαστε αποτυπώνεται (για παράδειγμα) ο μηδενικός βαθμός κελσίου στη τιμή της θερμοκρασίας. Σε γενικές γραμμές οι θερμοκρασίες που θα συναντήσουμε θα είναι της τάξεως του -1c με +1c (η απόκλιση από περιοχή σε περιοχή ποικίλλει , σύμφωνα πάντα με την τοπικότητα της εκάστοτε περιοχής). Αν ο παραπάνω χάρτης συνδιάζεται με υετό (σε ξεχωριστό χάρτη), τότε η χιονόπτωση πρέπει να θεωρείται αναμενόμενη από τα 1500 μέτρα και άνω.

Τώρα, οι θερμές ή οι ψυχρές εισβολές έχουν άμεσο αντίκτυπο στην επιφανειακή θερμοκρασία. Οπως περιγράψαμε παραπάνω, το θερμοκρασιακό εύρος μεταξύ της επιφάνειας και των 1500 μέτρων (850hPa) κυμαίνεται μεταξύ των 10 με 13 βαθμών κελσίου (κατά προσέγγιση). Για την επίτευξη χιονόπτωσης έως και την επιφάνεια της θάλασσας , απαιτούνται βασικές προϋποθέσεις / παραμέτρους , που επιτρέπουν την χιονόπτωση ακόμα και στις....βάρκες!

Η γενική θεωρία εξηγεί πως για να επιτευχθεί χιονόπτωση μέχρι και τις παράκτιες περιοχές, απαιτούνται θερμοκρασίες στα 850hPa κάτω των -6 με -7c , υγρασία κάτω από 80% με 85% (με όσο το δυνατόν ξηρότερο άνεμο, πάντα σύμφωνα με την τοπογραφία της εκάστοτε περιοχής) , το πάχος της ατμόσφαιρας (Τιμή DAM) να βρίσκεται κάτω από το 524 , ενώ η επιφανειακή θερμοκρασία να βρίσκεται κάτω από τους 1,5 με 2 βαθμούς κελσίου....και φυσικά...υετός! Αρα εκτός από την βασική παράμετρο των θερμοκρασιών στα 850hPa , απαιτούνται και οι προαναφερθείσες παράμετροι για την επίτευξη του πολυπόθητου στόχου. *Η επεξήγηση αφορά κυρίως τις γενικές τιμές που απαιτούνται για το φαινόμενο της χιονόπτωσης σε μηδενικό υψόμετρο. 

*Η επεξήγηση... = Κάθε περιοχή στην Ελλάδα παρουσιάζει συγκεκριμένη συμπεριφορά ανάλογα με τον τύπο καιρού που επικρατεί , και πάντα σύμφωνα με τις διατάξεις των βαρομετρικών συστημάτων. Οι τιμές που προαναφέρθηκαν αφορούν την γενική έννοια , καθώς κάθε περιοχή πιθανότατα να υστερεί ή να υπερτερεί στις προαναφερθείσες τιμές των παραμέτρων, και η γενική πρόγνωση μιας περιοχής μέσω των παγκόσμιων μετεωρολογικών μοντέλων δεν καθιστά την προσέγγιση με αναλυτικό τρόπο, αλλά με γενικό.

Ο επόμενος χάρτης μας δείχνει την θερμοκρασία στα 850 hPa και την πρόβλεψη υετού (βροχόπτωσης ή όποιας άλλης μορφής ατμοσφαιρικής κατακρύμνισης)

Στο παραπάνω διάγραμμα , όπου αφορά την περιοχή της Αθήνας, αποτυπώνεται το κύριο τρέξιμο του παγκόσμιου μετεωρολογικού μοντέλου Gfs , τα 21 υποσενάρια του (σε χαμηλότερη ανάλυση από το κύριο τρέξιμο), το τρέξιμο λειτουργίας , και η μέση κλιματική τιμή θερμοκρασίας των τελευταίων τριάντα (30) ετών.

Ας ξεκινήσουμε από το μέσο της οθόνης , το διαγράμμα των 850hPa, όπου η κλίμακα των θερμοκρασιών βρίσκεται στο αριστερό (κάθετο) μέρος του διαγράμματος , ενώ στο κάτω (οριζόντιο) μέρος το διαθέσιμο χρονοδιάγραμμα πρόβλεψης που μπορεί να προβλέψει το συγκεκριμένο μοντέλο (15 με 16 ημέρες). Το βήμα της πρόγνωσης αφορά ανα 6 ώρες κάθε ημέρας.

Η κόκκινη γραμμή αποτυπώνει τον μέσο όρο της κλιματικής τιμής της θερμοκρασίας που υπάρχει στο ιστορικό του μοντέλου τα τελευταία 30 χρόνια.

Η πράσινη έντονη (bold) γραμμή αποτυπώνει το κύριο τρέξιμο/σενάριο του μοντέλου Gfs, όπως αποτυπώνεται μέσα απο τους χάρτες των θερμοκρασιών στα 850hPa. Η συγκεκριμένη γραμμή εξετάζεται ως η κύρια παράμετρος για την πρόβλεψη των θερμών ή ψυχρών αερίων μαζών πάνω απο μια περιοχή. Οπως προείπαμε , η θερμοκρασία που πρέπει να επιτευχθεί για την χιονόπτωση έως και τις θαλάσσιες περιοχές , πρέπει να αγγίζουν το -6 με -7c βαθμούς κελσίου και χαμηλότερα. Οπως θα διαπιστώσετε σε αυτό το σενάριο, δεν υπάρχει τέτοια πρόβλεψη/εκτίμηση την ώρα που αποθηκεύτηκε το συγκεκριμένο διάγραμμα για τις επόμενες 15 με 16 ημέρες.

Η άσπρη γραμμή αποτυπώνει τον μέσο όρο των τιμών του κύριου τρεξίματος και των 21 υποσεναρίων του μετ.μοντέλου.

Και τέλος ακολουθούν τα υπόλοιπα 21 "τρεξίματα" (υποσενάρια) του μοντέλου Gfs. Αυτές υποδηλώνονται με ξεχωριστό χρώμα , όπως αναγράφονται αριστερά στο διάγραμμα από το P0 έως το P20.

Τα 21 υποσενάρια του μοντέλου , τρέχουν το καθέ ένα ξεχωριστά σε πολύ χαμηλότερη ανάλυση από το κύριο τρέξιμο (πράσινη γραμμή). Η διαδικασία της πρόγνωσης του καιρού δεν προκύπτει αυτή καθ'αυτή μέσα από τα υποσενάρια , αλλά από την σύγκλιση των συγκεκριμένων γραμμών σε συνδιασμό με το κύριο τρέξιμο του μοντέλου.

Για παράδειγμα όπως βλέπετε στο διάγραμμα , έως και τις 3 Ιανουαρίου , η σύγκλιση των γραμμών (υποσεναρίων και κύριου σεναρίου) συμφωνούν στην θερμοκρασιακή τάση που θα επακολουθήσει έως και την ημερομηνία που εξετάζουμε. Οσο πιό πολύ συγκλίνουν οι γραμμές , τόσο πιό αυξημένη θεωρείται και η πιθανότητα της πρόβλεψης της θερμοκρασιακής τάσης που θα ακολουθήσει ο καιρός για την περιοχή που εξετάζουμε (Αθήνα). Από τις 4 Ιανουαρίου , κάθε ένα υποσενάριο αποκλίνει της πορείας του , άλλα ίσως ακολουθούν κάποια άλλα υποσενάρια , ενώ ελάχιστα από αυτά διατηρούν "δική τους" γραμμή , με αποτέλεσμα να ανοίξει απότομα το θερμοκρασιακό εύρος στους 10 βαθμούς κελσίου (συγκρίνοντας την καφέ γραμμή "Υποσενάριο P16 ή P17" , με το υποσενάριο "P7 ή P8" πράσινη γραμμή"). Αυτό αυτομάτως καθιστά την πρόβλεψη της θερμοκρασιακής τάσης ώς μη επισφαλής , καθώς η αλληλεπίδραση των υποτρεξιμάτων του μοντέλου με το κύριο τρέξιμο συμβαίνει σε κάθε επιχειρησιακό τρέξιμο του (κάθε 6 ώρες), συνεπώς το ποσοστό της επισφαλούς πρόβλεψης πέφτει αρκετά. Παρ'όλα αυτά η πρόβλεψη της θερμοκρασιακής τάσης δεν απορρίπτεται , όταν εκείνη χάνει το ποσοστό αξιοπιστία της (συνήθως μετά τις 6-7 ημέρες προγνωσιμότητας), καθώς η χρησιμότητα της δείχνει απλά σε πολύ γενικές γραμμές την πιθανή τάση του καιρού για το διάστημα των 8 έως 16 ημερών.

Ακόμα και ο μέσος όρος του κύριου σεναρίου και των υποσεναρίων ταυτόχρονα (άσπρη έντονη γραμμή) , μπορεί να αλλάξει όταν τα υποσενάρια αλλά και το κύριο τρέξιμο αλλάζουν ταυτόχρονα.

Το διάγραμμα του υετού που βρίσκεται στο κάτω (οριζόντιο) μέρος του διαγράμματος, λειτουργεί με την ίδια λογική.

Οπως φαίνεται στο διάγραμμα , κάποια υποσενάρια του μοντέλου ξεπερνόυν τα 10 εκτιμώμενα χιλιοστά υετού για τις ημέρες 2 με 3 Ιανουαρίου , ενώ το κύριο τρέξιμο βρίσκεται λίγο πιό πάνω απο τα 5 εκτιμώμενα χιλιοστά υετού. Προφανέστατα και εκείνες τις ημέρες , εφόσον κύριο τρέξιμο και υποσενάρια υποδηλώνουν υετό , η βροχή (ή εν προκειμένω σε ψυχρή/πολική εισβολή ..χιονόπτωση) θεωρείται κατά 99,99% δεδομένη.

Αντίστοιχα όπως προείπαμε , από τις 4 με 5 Ιανουαρίου διαφαίνεται μια ασάφεια ως προς τον υετό , καθώς ξεχωριστά υποσενάρια υποδηλώνουν υετό , ενώ το κύριο τρέξιμο του μοντέλου δεν υποδηλώνει υετό ή μόνο σε ελάχιστες περιπτώσεις.

Τόσο για την πρόβλεψη του υετού, όσο και των υπολοίπων παραμέτρων, η έννοια για το συγκεκριμένο παγκόσμιο μετεωρολογικό μοντέλο είναι καθαρά γενική και δεν αντικαθιστά τις αναλυτικές περιοχικές προβλέψεις μετ.μοντέλων που τρέχουν σε υψηλότερη ανάλυση.

Στο κάτω μέρος του χάρτη βλέπουμε την πιθανότητα υετού στην εκάστοτε περιοχή που θα διαλεχτεί απο εσάς σε αυτή την διεύθυνση:

http://www.meteociel.fr/modeles/gefs.php?carte=1 όπου θα σας εμφανίσει τον ακόλουθο χάρτη:

Μόλις πατήσετε την περιοχή που σας ενδιαφέρει (σύμφωνα με την γεωγραφική περιοχή που μένετε) τότε θα σας ανοίξει ένας δευτερεύων χάρτης με το ακόλουθο διάγραμμα (Ensemble):

Αντίστοιχα όπως η επεξήγηση έγινε παραπάνω , εδώ απλά αλλάζει το χρώμα του κύριο τρεξίματος

Εδώ σας εμφανίζει ότι και το παραπάνω διάγραμμα.

1) Πρόγνωση Θερμοκρασίας στα 850 hPa στο οριζόντιο μέσο/κάτω μέρος του διαγράμματος.

2*) Υποστήριξη (θερμοκρασία στα 500 hPa - όπου 500 hPa αντιστοιχούν στα 5500 μέτρα ύψος) στο μέσο μέρος του διαγράμματος

3) Πρόγνωση υετού στο κάτω μέρος του διαγράμματος.

Τόσο στα 850 hPa όσο και στα 500 hPa και άλλο τόσο στον υετό (precipitation) κοιτάμε την μαύρη γραμμή, καθώς αυτή αποτυπώνει το κύριο τρέξιμο του μετ.μοντέλου (Run Gfs).

Η κόκκινη γραμμή αφορά τον μέσο όρο τιμών μεταξύ κύριου τρεξίματος και υποσεναρίων.

2* = Η λεγόμενη "υποστήριξη" , όπως αναφέρεται μεταξύ των ερασιτεχνών μετεωρολόγων , αφορά κυρίως στο κατά πόσο μια ατμοσφαιρική διαταραχή υποστηρίζει μια θερμή ή ψυχρή εισβολή σε μια γεωγραφική περιοχή, αλλά και κατά γενικό κανόνα εαν επικρατούν καλές ή άσχημες καιρικές συνθήκες. Ο γενικός κανόνας ορίζει οτι σε μια ατμοσφαιρική διαταραχή (βαρομετρικό χαμηλό μέσης ατμόσφαιρας) που υφίσταται σε συνδιασμό με ένα επιφανειακό βαρομετρικό χαμηλό , τότε οι συνθήκες που επικρατούν πάνω από την περιοχή είναι βροχές ή καταιγίδες ή χιονοπτώσεις (εξαρτάται πάντα από το είδος της διαταραχής , το γεωγραφικό σημείο προέλευσης της , αλλά και το βάθος της).

Επιμέλεια Άρθρου : Στέλιος Φουρτουλάκης , Αντώνης Λυράς  (Akis)

fΚοινοποίηση

Tweet