Back
Βρίσκεστε εδώ: Αρχική 
Θέματα Εγκυκλοπαίδεια Κλιματικά δεδομένα Θησείου χρονοσειράς 1981 -2010
Θέματα Εγκυκλοπαίδεια Κλιματικά δεδομένα Θησείου χρονοσειράς 1981 -2010
Κλιματικά δεδομένα Θησείου χρονοσειράς 1981 -2010
- Λεπτομέρειες
- Κατηγορία: Εγκυκλοπαίδεια
-
28 Jan 2013
- Συντάχθηκε από τον/την Alexandros-Filadelfeia
- Προβολές: 10927
Άποψη του κτιρίου του ΕΑΑ να δεσπόζει στο Λόφο Νυμφών.
Η παρακάτω ανάλυση αποσκοπεί στη παρουσίαση των κλιματικών δεδομένων του μετεωρολογικού σταθμού του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στο Θησείο για τη περίοδο 1981-2010. Κατά το παράδειγμα των 30ετών χρονοσειρών του NOAA και του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού σε αυτό το άρθρο μπορείτε να βρείτε μια πρώτη προσπάθεια για αξιολόγηση των πιο πρόσφατων κλιματικών δεδομένων για την Αθήνα.
Ήδη μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2011 οι περισσότεροι φορείς μετεωρολογίας στην αναπτυγμένη Δύση (και αλλού) προχώρησαν στη κατασκευή και ελεύθερη δημοσίευση της νεότερης χρονοσειράς κλιματικών δεδομένων η οποία αφορά τη περίοδο 1981-2010.
Λίγα λόγια για το σταθμό του Θησείου
Ο σταθμός στο Θησείο αποτελεί τον αρχαιότερο σταθμό σε λειτουργία στην Ελλάδα, τα Βαλκάνια και ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Διαθέτει ένα από τα πιο εξαντλητικά και πλούσια αρχεία μετεωρολογικών δεδομένων παγκοσμίως και θεωρείται ο σταθμός κλειδί για τη μελέτη της κλιματολογικής συμπεριφοράς της Αθήνας.Σύμφωνα με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών παρατηρήσεις τυπικών μετεωρολογικών παραμέτρων πραγματοποιούνται στο σταθμό του Θησείου (του οποίου ο περιβάλλοντας χώρος δεν έχει μεταβληθεί), σε συνεχή βάση από το 1858.Ο σταθμός βρίσκεται στο λόφο Νυμφών απέναντι από την Ακρόπολη σε υψόμετρο 107 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας και παραμένει στο ίδιο ακριβώς σημείο από το 1897 μέχρι σήμερα. Πρόκειται για κλασικό κλωβό ,σταθμός κατασκευής Stevenson screen, ο οποίος πληροί όλα τα κριτήρια σύμφωνα με τα οριζόμενα από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO 1983) για τις σωστές μετεωρολογικές καταγραφές ,με αριθμό διαπίστευσης 16714.
Τα στοιχεία του σταθμού αξιοποιούνται σε εθνικό επίπεδο από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών το οποίο με τη σειρά του τα μεταβιβάζει στην Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία ώστε να δωθούν τέλος στον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό.Διεθνώς ο σταθμός επικοινωνήται με το όνομα ‘‘Αthens Observatory’’ ή ‘‘Athinai Observatory’’.
Παρουσίαση χρονοσειράς
Η προσπάθεια για την ανάλυση των δεδομένων έγινε σε 3 στάδια. Αρχικά είχαμε τη συλλογή των στοιχείων (raw data) . Στην συνέχεια και ύστερα από εκτενή μελέτη των στοιχείων και της διεθνούς βιβλιογραφίας για το σταθμό του Θησείου προχωρήσαμε στη μερική σύνθεση της χρονοσειράς.Τέλος παρουσιάζουμε στους παρακάτω πίνακες τόσο τα στοιχεία (raw data) as is όσο και το τελικό αποτέλεσμα ύστερα από τις διορθώσεις κατά Founda et al (2009).
Σχήμα 1. Κλιματικά δεδομένα θερμοκρασίας περιόδου 1981- 2010 για το Θησείο (διορθωμένα-τελικά)
Στο σχήμα 1 μπορείτε να βρείτε τις μέσες μέγιστες και ελάχιστες θερμοκρασίες ανά μήνα καθώς και την μέση μηνιαία θερμοκρασία (απλή) κατά το παράδειγμα των χρονοσειρών του NOAA. Σκοπός της παρουσίασης της απλής μέσης μηνιαίας θερμοκρασίας είναι η κατά το καλύτερο δυνατό συγκρισιμότητα των στοιχείων με εκείνα άλλων διεθνών σταθμών.Παρακάτω μπορείτε να βρείτε αυτούσια τα στοιχεία για τη περίοδο 1981-2010.
Σχήμα 2.Raw data θερμοκρασίας 1981-2010
Για λόγους σύγκρισης στο επόμενο σχήμα δίνουμε τα κλιματικά δεδομένα της περιόδου 1971-2010 όπως αυτά έχουν δημοσιευθεί από το ΕΑΑ.
Σχήμα 3.Κλιματικά δεδομένα Θησείου 1971-2000
Όπως βλέπουμε οι χειμερινοί μήνες παραμένουν σχετικά σταθεροί στις τιμές τους ενώ η μεγαλύτερη διαφορά παρατηρήται στους καλοκαιρινούς μήνες. Επόμενο φυσικά ύστερα από τα καυτά καλοκαίρια που έχουμε ζήσει στην Αθήνα τα τελευταία χρόνια.
Σχήμα 4.Βροχόπτωση ανα έτος 1981-2010
Στα παραπάνω στοιχεία βροχόπτωσης βλέπουμε ότι ένα εντυπωσιακό 2002 δεσπόζει με σχεδόν 1000 χιλιοστά ενώ στην αντίπερα όχθη το 1989 με μόλις 150 χιλιοστά.Το ιδιαίτερο στη χρονοσειρά του 1981-2010 είναι πως συναντάμε ταυτόχρονα τόσο το πιο υετοφόρο όσο και το πιο ξηρό έτος που έχει υπάρξει από τότε που ολόκληρη η χρονοσειρά του Θησείου έχει ομογενοποιηθεί για τη βροχόπτωση (1899).
Σχήμα 5. Βροχόπτωση ανα έτος 1971-2000
Συγκριτικά με τη μέση ετήσια βροχόπτωση της περιόδου 1981-2010 η αμέσως προηγούμενη χρονοσειρά του 1971-2000 εμφανίζει κατά 20 χιλιοστά μικρότερη μέση τιμή.Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα στοιχεία συνεχόμενων ημερών χωρίς βροχή στο σταθμό του Θησείου τα οποία βλέπετε παρακάτω ενδεικτικά για 20 έτη.
Σχήμα 6.Αριθμός συνεχόμενων ημερών ανομβρίας 1981-2000
Αρκετοί μεγαλύτεροι σε ηλικία θυμόμαστε καλά την τραγική ανομβρία του 1993 καθώς και την εμπλοκή της επίσημης πολιτείας στο ζήτημα με σκοπό την ανακούφιση των επιπτώσεων στο γενικό πληθυσμό από την έντονη ξηρασία.Όπως βλέπετε παραπάνω το 1993 σημείωσε 170 συνεχόμενες ημέρες χωρίς βροχή.Μάλιστα για αυτή τη περίοδο ο σταθμός του Θησείου δεν είχε αναφέρει ούτε καν ίχνη (traces) βροχής κάτι που είναι ανεπανάληπτο στη νεότερη μετεωρολογική ιστορία της Αθήνας και ταυτόχρονα αποτελεί ρεκόρ συνεχόμενων ημερών χωρίς υετό από το 1899.
Φυσικά αυτό δεν είναι τίποτα μπροστά στο Ευρωπαικό ρεκόρ συνεχόμενων ημερών ανομβρίας που κατέχει το αεροδρόμιο της Ρόδου με 209 συνεχόμενες ημέρες χωρίς επίσης ίχνος βροχής κατά τη διάρκεια του 1971.Ενδεικτικά μια από τις ξηρότερες περιοχές της Ευρώπης ,η πόλη της Αλμέριας στη νότια Ισπανία ,δε έχει ξεπεράσει ποτέ από τότε που υπάρχουν μετρήσεις τις 190 συνεχόμενες ημέρες χωρίς βροχή.
Λίγα λόγια για τα στοιχεία ανά μήνα (χωρίς αναφορά σε φαινόμενα)
Ιανουάριος : Η δεκαετία του 1980 μπαίνει στο Θησείο με ένα ψυχρότατο 1981 καθώς εκείνος ο Ιανουάριος ήταν ο ψυχρότερος της νέας χρονοσειράς του Θησείου για τη περίοδο 1981-2010 με μια μέση μέγιστη θερμοκρασία στους 10.39 βαθμούς και μια μέση ελάχιστη στους 4.53. Ακολουθεί ένα 1989 με μέση μέγιστη τους 12.13 και μέση ελάχιστη στους 4.76 και το 1990 και 1991 με μέση μέγιστη τους 12.62 και 12.17 αντίστοιχα.Επίσης για τη τελευταία 30ετία ξεχωρίζουν θερμοκρασιακά ακόμα ο Ιανουάριος του 1996 με 10.74 μέση μέγιστη,το 2000 με 10.91 ,το 2006 με 10.8 και φυσικά ο περσινός Γενάρης με 11 βαθμούς μέση μέγιστη και 4.80 μέση ελάχιστη
Φεβρουάριος: Οι ψυχροί Φλεβάρηδες της νέας χρονοσειράς ήταν εκείνος του 1993 (11.02 μέση μέγιστη- 4.39 μέση ελάχιστη) και εκείνος του 1983 ( 11.46- 4.10).Ο ψυχρότερος ήταν εκείνος του 2003 και μάλιστα ήταν ο ένας από τους δυο μοναδικούς μήνες με μονοψήφια μέση μέγιστη σε όλη τη χρονοσειρά η οποία διαμορφώθηκε μόλις στους 9.1 και με μια χαρακτηριστική μέση ελάχιστη μόλις στους 3.6 τιμή η οποία και είναι από τις χαμηλότερες μέσες ελάχιστες από το 1897. Εντυπωσιακά ζεστός ο Φεβρουάριος του 2002 με μέση μέγιστη στους 17.5 βαθμούς.
Μάρτιος: Aναμφισβήτα ο Μάρτης του 1987 αποτελεί τον ψυχρότερο Μάρτιο της χρονοσειράς με μια εντυπωσιακή μέση ελάχιστη για τα δεδομένα ανοιξιάτικου μήνα μόλις στους 4.32 βαθμούς.Στην αντίπερα όχθη ο Μάρτιος του 2001 σημείωσε μια μέση μέγιστη της τάξεως των 21.2 βαθμών και ήταν ο θερμότερος Μάρτης όλων των εποχών με την τιμή ρεκόρ των 28.9 να σημειώνεται στο Θησείο και μόλις 7.5 χιλιοστά βροχής. Άνομβρος ο Μάρτιος του 1990 με μόλις 0.1 mm (!)
Aπρίλιος: Αρκετά ψυχρός για τα δεδομένα Απριλίου εκείνος του 1997 (17.44 μέση μέγιστη- 8.89 μέση ελάχιστη) ενώ αρκετά θερμός ο Απρίλιος του 1989 (23.54 μέση μέγιστη- 13.37 μέση ελάχιστη).
Μάιος: Καλοκαιρινός ο Μάης του 2003 με την υψηλότερη μέση μέγιστη από το 1897 στους 29.3 ενώ 36.7 βαθμοί καταγράφηκαν στο Θησείο στις αρχές εκείνου του Μάη και στο τέλος του Μάη του 1994.
Ιούνιος: Tην υψηλότερη θερμοκρασία όλων των εποχών στο Θησείο με 44.8 βαθμούς καταγράφει ο Ιούνιος του 2007 ενώ στους 33.9 μέση μέγιστη Ιουνίου κλείνει ο Ιούνιος του 2003 (η μεγαλύτερη μέση μέγιστη όλων των εποχών).
Ιούλιος: Mπαράζ θερμών Ιουλίων τη τελευταία δεκαετία στην Αθήνα με υψηλότερη μέση μέγιστη της χρονοσειράς εκείνη του 2007 με 36.5 βαθμούς (ξεπεράστηκε το 2012 με 36.9 μέση μέγιστη Ιουλίου και ρεκόρ όλων των εποχών από άποψη μέσης μέγιστης καλοκαιρινού μήνα).Αποτέλεσμα οι 34 βαθμοί ως μέση μέγιστη Ιουλίου για όλη τη χρονοσειρά (ενδεικτικά ο σταθμός της Λάρισας από ΕΜΥ για την ίδια περίοδο έχει μέση μέγιστη μόλις τους 33.4 βαθμούς).Mάλιστα αυτό το μπαράζ θερμών Ιουλίων ειδικά τα τελευταία 20 χρόνια συνέβαλε καθοριστικά ώστε η μέση μέγιστη Ιουλίου όλης της χρονοσειράς 1897-2012 να εκτοξευτεί στους 33 βαθμούς.Εντυπωσιακό είναι επίσης ότι την τελευταία φορά που ο σταθμός στο Θησείο σημείωσε κάτω από 33 βαθμούς μέση μέγιστη Ιουλίου ήταν πριν από 21 χρόνια (!).
Αύγουστος : Άλλο ένα μπαράζ θερμών Αυγούστων τη τελευταία δεκαετία με τον Αύγουστο του 2006 να κατέχει το ρεκόρ υψηλότερης μέσης μέγιστης Αυγούστου από το 1897 με 36.4 βαθμούς ενώ αφόρητος και ο Αύγουστος του 2010 με μέση μέγιστη τους 36.2 και μέση ελάχιστη τους 26.2 (υψηλότερη μέση ελάχιστη Αυγούστου από το 1897).
Σεπτέμβριος: Πραγματικά καλοκαιρινός ο Σεπτέμβριος του 1994 με μια μέση μέγιστη στους 33.21 και μια μέση ελάχιστη στους 22.29 βαθμούς και ο θερμότερος της χρονοσειράς.
Οκτώβριος: Ο θερμότερος Οκτώβρης της χρονοσειράς ήταν εκείνος του 1981 με μέση μέγιστη στους 26.78 και μέση ελάχιστη τους 17.69 ενώ ο ψυχρότερος εκείνος του 1995 με μέση μέγιστη μόλις τους 20.94 βαθμούς.
Νοέμβριος: Πολύ θερμός για τα δεδομένα Νοεμβρίου ήταν ο Νοέμβριος του 2010 με μέση μέγιστη στους 21.9 βαθμούς και ταυτόχρονα τη δεύτερη υψηλότερη μέση μέγιστη από το 1897 (μετά τους 23.0 του 1926).Ψυχρός ο Νοέμβριος του 1995 με μέση μέγιστη μόλις τους 15.58 βαθμούς και μέση ελάχιστη τους μόνο στους 9.4 βαθμούς.
Δεκέμβριος: Εντυπωσιακά ψυχρός ο Δέκεμβριος του 1991 και ταυτόχρονα ο δεύτερος μήνας με μονοψήφια μέση μέγιστη σε όλη τη χρονοσειρά στους 9.92 βαθμούς και μέση ελάχιστη στους 4.68. Εντυπωσιακά υετοφόρος ο Δεκέμβριος του 2002 με 235.8 χιλιοστά (!)
Μέση ετήσια: H μέση ετήσια θερμοκρασία (απλή) στο κέντρο της Αθήνας για τη περίοδο 1981-2010 διαμορφώνεται στους 18.75 βαθμούς Κελσίου.Μια αξιόλογη άνοδος σε ετήσιο επίπεδο η οποία συνήθως στο κέντρο της Αθήνας διαμορφωνόταν παραδοσιακά κοντά στους 18 βαθμούς (μερικές χρονοσειρές λίγο κάτω από 18 βαθμούς ενώ άλλες λίγο πάνω από 18 βαθμούς).Το ψυχρότερο έτος στη χρονοσειρά είναι το 1991 με 17.66 βαθμούς μέση ετήσια ενώ το θερμότερο το 2010 με 20.15 βαθμούς.Η Αθήνα έτσι φαίνεται πως είναι η θερμότερη πρωτεύουσα του Ηπειρωτικού κορμού της Ευρώπης και γενικότερα αποτελεί τη θερμότερη πρωτεύουσα στη γεωγραφική Ευρώπη για αυτή τη χρονοσειρά.
*θερμές ευχαριστίες στην ερευνήτρια κ.Ηρώ Εμμανουήλ για τη παροχή των στοιχείων και για τη βοήθεια σύνθεσης της χρονοσειράς καθώς και του εντοπισμού των θερμοκρασιακών biases
Επιμέλεια άρθρου: Αλέξανδρος Νασιάκος ,Ερασιτέχνης Μετεωρολόγος- Ερευνητής.
Για το Meteoclub.gr
- Διαβάστε επίσης το δεύτερο μέρος της έρευνας εδώ
ΠΗΓΕΣ
- Μηνιαία μετεωρολογικά δελτία ΕΑΑ
- Founda D, Kambezidis HD, Petrakis M, Zerefos C (2007) Removal of a discontinuity in the air temperature record of NOA due to instrumental change. Institute for Environmental Research & Sustainable Development,NOA, Techn. ReportNo 2/2007 (in Greek)
- Founda D., Kambezidis H.D., Petrakis M., Zanis P. and Zerefos C. (2009): A correction of the recent air temperature record at the historical meteorological station of the National Observatory of Athens (NOA) due to instrument change. Theor. Appl. Climatol. 97, 385-389.
- Repapis CC, Philandras CM, Kalabokas PD, Zanis P, Zerefos CS (2007) Is the last years abrupt warming in the National Observatory of Athens records a climate change manifestation? Global Nest 9:107–116
- WMO (1983) Guide to climatological practices. WMO No. 100,Geneva
Σχόλια
Συγχαρητήρια , Αλέξανδρε και σε όλα τα παιδιά που μοιράζονται μαζί μας τη δουλειά τους.
http://www.meteoclub.gr/themata/egkyklopaideia/5103-to-arxeio-tou-thiseiou
21/12/2013
Ευχαριστώ
Αθανασία
Τροφοδοσία RSS για τα σχόλια αυτού του άρθρου.