[Το άρθρο έχει επικαιροποιηθεί για τα στοιχεία που παρουσιάζονται σε αυτό μέχρι και το καλοκαίρι του 2023]
Καθώς άλλο ένα καλοκαίρι τελειώνει η Σπάρτη φαίνεται πως σημειώνει για άλλη μια φορά τις υψηλότερες μέσες μέγιστες θερμοκρασίες του θερινού τριμήνου σε ολόκληρη την επικράτεια και επι συνόλου όλων των Ελληνικών δημόσιων μετεωρολογικών σταθμών.Η παρούσα έρευνα και παρουσίαση στατιστικών θα επιχειρήσει να υπογραμμίσει το όπως όλα δείχνουν μοναδικό στην Ελλάδα θερινό δυναμικό της περιοχής της Σπάρτης από την άποψη της σταθερότητας μέγιστων θερμοκρασιών. Η έρευνα θα γίνει με βάση τόσο τα στοιχεία του σταθμού του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στη Σπάρτη ο οποίος λειτουργεί από το 2009 όσο και τα στοιχεία του σταθμού της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας ο οποίος λειτούργησε στη Σπάρτη από το 1974 ως το 2004.
Ο σταθμός του Ε.Α.Α είναι ένας ερασιτεχνικός Davis fan-aspirated Vantage Pro2 wireless ο οποίος βρίσκεται 1.5 χλμ νότια του κέντρου της Σπάρτης σε ύψος 2 μέτρα από το έδαφος μέχρι και σήμερα.Ο σταθμός της Ε.Μ.Υ βρισκόταν στις εγκαταστάσεις της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας στο αεροδρόμιο της Σπάρτης (αρκετα νοτιότερα από τη πόλη της Σπάρτης και πολύ πιο κοντά στη θάλασσα) και πρόκειται για επαγγελματικό κλασικό κλωβό Stevenson Screen στα 2 μέτρα από το έδαφος o οποίος μας έδινε στοιχεία για την περίοδο 1974-2004. Επιπρόσθετα ο σταθμός του Ε.Α.Α βρίσκεται στα 180 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας (στην ιστοσελίδα του σταθμού δίνεται ως υψόμετρο τα 204 μέτρα μάλλον εκ παραδρομής) , σε γρασίδι, στο προαύλιο της Π.Ε Λακωνίας και σε άριστη θέση σύμφωνα με τα κριτήρια του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (W.M.O).Η παρούσα μελέτη θα εξετάσει την παράμετρο της μέσης μέγιστης θερμοκρασίας κατά το θερινό τρίμηνο στην περιοχή της Σπάρτης.
Από την ανάλυση των δεδομένων και από τους δύο σταθμούς προκύπτει πως η Σπάρτη παρουσιάζει σημαντικά υψηλότερες μέσες μέγιστες καλοκαιρινές θερμοκρασίες από κάθε αντίστοιχο σταθμό και για κάθε αντίστοιχη περίοδο.Οι διαφορές είναι τόσο διακεκριμένες υπέρ της Σπάρτης σε σημείο μάλιστα να υπάρχουν μήνες μέχρι και πάνω από 1 βαθμό κελσίου από όλες τις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας σε βάθος τουλάχιστον 30 ετών. Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία της Ε.Μ.Υ για την περίοδο 1974-2004 η μέση μέγιστη θερμοκρασία Ιουνίου στη Σπάρτη είναι 32.2°C. Τον Ιούλιο αυτή διαμορφώνεται στους 34.8°C ενώ τον Αύγουστο στους 34.3°C. Αντίστοιχα παρακάτω μπορείτε να δείτε τις τιμές από τον σταθμό του Ε.Α.Α.
Η μοναδική περιοχή στην γεωγραφική Ευρώπη η οποία φτάνει συστηματικά τις παραπάνω τιμές είναι το εσωτερικό της Ανδαλουσίας στην Ισπανία και συγκεκριμένα πέριξ της κοιλάδας του Γουαδαλκιβίρ από τη Σεβίλλη και ανατολικότερα.Εξετάζοντας λοιπόν τα στοιχεία της Σεβίλλης τα οποία θα σας παρουσιάσουμε παρακάτω για την αντίστοιχη περίοδο και από τους αντίστοιχους σταθμούς διαπιστώσαμε με έκπληξη πως η Σπάρτη ξεπερνά τις καλοκαιρινές μέσες μέγιστες θερμοκρασίες του αστικού ιστού της Σεβίλλης.
Για τους σκοπούς της σύγκρισης μας εξετάσαμε τα στοιχεία του αξιόπιστου Davis fan-aspirated Vantage Pro2 wireless οπού βρίσκεται μέσα στον αστικό ιστό της Σεβίλλης (δείτε τις πηγές για το link του σταθμού). Ο σταθμός αυτός είναι τοποθετημένος στο ιστορικό κέντρο της Σεβίλλης και βρίσκεται σε υψόμετρο 6 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας. Η περίοδος που οι σταθμοί Σπάρτης-Σεβίλλης λειτουργούν παράλληλα είναι το 2010-2023. Μιλάμε ουσιαστικά για 14 χρόνια παράλληλης λειτουργίας τα οποία παρότι είναι λίγα μας βοηθούν να πάρουμε μια ενδεικτική εικόνα.Στο παρακάτω σχήμα μπορείτε να δείτε τις τιμές του σταθμού της Σεβίλλης σε σχέση με τον σταθμό της Σπάρτης.
Φυσικά υπάρχουν και ακόμα θερμότερα σημεία στην Κοιλάδα του Ευρώτα όπως μας δείχνουν παρακάτω τα στοιχεία του Υδρο Μετεωρολογικού σταθμού του Ευρώτα από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Ο σταθμός βρίσκεται περίπου 10 χλμ βόρεια της Σπάρτης στο εσωτερικό της Κοιλάδας του Ευρώτα. Παρατηρούμε οτι ο θερμότερος μήνας που είναι ο Ιούλιος δίνει μέση μέγιστη θερμοκρασία 40.5°C ενώ κατά μέσο όρο σημειώνονται 43 μέρες με θερμοκρασίες άνω των 40.0°C.
Τέλος τα στοιχεία αυτής της έρευνας ισως θα μπορούσαν να δώσουν το έναυσμα ώστε να ασχοληθούν πιο επισταμένα δημόσιοι και ερευνητικοί φορείς στην Ελλάδα προκειμένου να κατανοήσουμε καλύτερα τον χώρο που όπως όλα δείχνουν εξαντλείται το καλοκαιρινό θερμό δυναμικό της επικράτειας.
ΠΗΓΕΣ
-Ε.Μ.Υ - ΔΝΣΗ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
- Hydro.net NOA
-Μηνιαία μετεωρολογικά δελτία Ε.Α.Α
-Tiempo en Sevilla (στοιχεία DAVIS Σεβίλλης : http://www.tiempoensevilla.es/index.php )